Ba■ar²l² bir Web sitesine sahip olmak iτin sayfa tasar²m²n² iyi bilmeniz, k²sacas² sanatsal g÷rⁿ■ aτ²s²na sahip olman²z gerekir. ▌■te bu i■in pⁿf noktalar²...

PEK τok ■irket ve kurum Internet'te yeralmak iτin yar²■²yor. Rakiplerinin Web sitelerinin olmas² kayg²s², modaya uymak gibi nedenlerle kendi Web sitelerini haz²rl²yorlar veya haz²rlat²yorlar. ▐undan emin olun ki, bir sⁿre sonra ■÷yle diyecekler: ' ▌yi, gⁿzel bir Web sitemiz var ama bunun bize getirisi ne oldu? Pek u≡rayan yok. bir Web adresi edinmek iτin ÷dedi≡imiz paraya de≡iyor mu?

Yoksa sadece kartvizitlerimize bir Web adresi eklemek iτin mi yapt²k tⁿm bunlar²?' Bu sorular neden sorulur? ╟ⁿnkⁿ Web ⁿzerine bir stratejiniz yoktur, amaτlar belirlenmeme■tir, siteniz pek kimsenin ilgisini τekmeyen kuru bilgiyle doludur, sekt÷rdeki geli■meler yans²t²lm²yordur, grafik ara yⁿzey de≡i■tirilmiyordur, web teknolojisindeki geli■meler izlenmiyordur. Bu tⁿr pek τok neden sayabiliriz.

K²sacas², kullan²c²n²n bir daha buraya u≡ramamas² iτin her■ey yap²lm²■t²r. Web tasar²m² ■u anda teknik bir konu. ╟o≡unlukla servis sa≡lay²c²lar²n kendi iτlerinde kurduklar² birimler arac²l²≡²yla yⁿrⁿtⁿlⁿyor ve genel olarak HTML bilgisi, biraz da Photoshop yeterli g÷rⁿnⁿyor. Kendi Web sayfalar²n² tasarlayan amat÷r kullan²c²lar ise her ay yay²nlad²≡²m²z Web Okulu sayfalar²ndan ve di≡er kaynaklardan edindikleri, HTML ve grafik programlar² konusundaki bilgileri τerτevesinde uyguluyorlar. Bu ay bunun d²■²na τ²kal²m ve ba■ar²l² bir Web site si haz²rlamak iτin profesyonellere y÷nelik pⁿf noktalar² verelim istedik.

KA╨IT ▄ZER▌NDE HER▐EY B▌TM▌▐ OLSUN
WEB sitesi tasar²m² klasik sayfa tasar²m²ndan oldukτa farkl²d²r. Art²k A4 sayfa, santimetre, megabytelar bⁿyⁿklⁿ≡ⁿndeTIFF dosyalar², CMYK modu yoktur. Bunlar²n yerini yⁿklenme zaman², bant geni■li≡i, transparan GIF, piksel, Java gibi kavramlar alm²■t²r. ╓lτⁿtler ve ÷ncelikler de≡i■mi■tir. Bu ortam² anlayabilmek iτin τok fazla site gezmek gerekir. Ancak belli bir doygunlu≡a ve deneyime eri■ince iyi bir site tasarlanabilir. ▌■te size profesyonel bir Web sitesi tasar²m²na y÷nelik ipuτlar²:

ò ╟ok iyi buldu≡unuz siteleri ayr²nt²l² olarak gezin, neden ba■ar²l² oldu≡unu anlamaya τal²■²n. Ayn² biτimde τok k÷tⁿ haz²rlanm²■ siteleri de dola■arak buralardan nelerden kaτ²nmak gerekti≡i g÷rⁿlebilir.

ò Profesyonel Web tasar²m² bⁿyⁿk bir ekibin i■idir. Edit÷r, grafiker, y÷netmen, animat÷r, programc², webmaster gibi farkl² niteliklere sahip insanlar²n ortak τal²■mas²yla iyi bir site haz²rlanabilir. Yaln²zca uyum yetmez, bunun ÷tesinde bu ki■ilerin tek tek di≡er alanlarda da bir miktar bilgiye sahip olmalar² gerekir. Programc²n²n resim formatlar² ⁿzerine ya da iτeri≡in zenginle■tirilmesi ⁿzerine bilgisi ekip τal²■mas²n² daha verimli k²lar. Ayn² biτimde edit÷rⁿn de yeni teknolojiler konusundaki bilgisi, iτeri≡in sunumu konusunda daha zengin seτenekler sunar.

ò Ekipte hangi durumda olursan²z olun di≡er konularda yeterli bilgiye sahip olmaya τal²■²n. Bir Web sitesi kurmaya giri■meden ÷nce ayr²nt²l² bir haritas²n² τ²kar²n. Hangi sayfada hangi bilgilerin yeralaca≡² burada g÷rⁿlsⁿn. Yine grafik olarak da hangi b÷lⁿmⁿn nas²l olaca≡² burada yerals²n. Her sayfa iτin bir ' storyboard' haz²rlay²n, bu size ya da operat÷re ne yapaca≡²n² aτ²k olarak anlats²n. Bundan sonras² sizin grafik programlardaki becerinize kalm²■t²r.

ò Bazen bⁿyⁿkτe bir sitenin iτinde gezerken hala ayn² sitenin iτinre olup olmad²≡²m²z² bilemeyiz, kendi iτinde bⁿtⁿnlⁿ≡ⁿ yoktur. Alt b÷lⁿmlerde her biri ayr² ellerden τ²km²■ gibidir. Sⁿreklili≡i sa≡lamak iτin her sayfada tekrarlanan standart bir gezinti τubu≡u (' navigasyon bar' ) ya da standart bir zemin resmini kullanmak k²smi bir τ÷zⁿmdⁿr. Renk, font ve resim kullan²m² bu konuda yard²mc² olabilir. Bu ÷≡elerin ba■ar²l² bir biτimde uygulanmas² hem sⁿreklili≡i sa≡larken, hem de de≡i■ik tasar²mlar yapman²za olanak verir.

ò Tⁿm sayfalar²n ayn² biτime sahip olmas² oldukτa s²k²c² bir durumdur. Sitenin ruhunu koruyarak her sayfada kullan²c²y² ■a■²rtacak, ilgisini τekecek de≡i■iklikler yapmak gerekir.

ò Kullan²c²lar²n bⁿyⁿk b÷lⁿmⁿ AltaVista, Yahoo gibi arama makinalar² yard²m²yla sitenize gelmektedir, ve bⁿyⁿk olas²l²kla ÷n sayfadada de≡il, arad²klar² bilginin oldu≡u alt sayfalardan birindedirler. Burada sorun nerede oldu≡unu ve site iτerisinde nerelere gidebilece≡ini aτ²k bir biτimde g÷stermektir. Bunun iτin en basit y÷ntem bir gezinti τubu≡unu her alt sayfaya koymakt²r. ╟e■itli Web sitelerinde s²k s²k g÷rdⁿ≡ⁿmⁿz, sayfada yatay ya da dikey olarak kullan²lan alt b÷lⁿmlerin yerald²≡² bu τubuklar, sitenin iτeri≡i hakk²nda genel bir fikir vermektedir. Yine bu τubuklar ⁿzerinde, iτinde bulunan alt b÷lⁿm grafiksel olarak di≡erlerinden farkl² k²l²n²rsa kullan²c² hangi alt b÷lⁿmde oldu≡unu anlayabilecektir.
ò Gezinti τubu≡u simgeler ile daha kullan²■l² olabilir veya dilden ba≡²ms²z bir anlat²m biτimine sahip olabilir. Ancak herkonuda anlam² herkesτe aτ²k simgeler yarat²lamayabilir. Bu durumda zorlayarak simge ol■turmak gereksizdir; ayr²ca yanl²■ anlamaya yolaτabilir.

▌╟ER▌╨E UYGUN TASARIM
ò ▌╟ER▌K τok s²k gⁿncellenecekse buna uygun tasar²m yap²n. Yeni bir alt b÷lⁿmⁿ, resmi, metni, ' link'i ekleyip τ²karmas² son derece kolay olsun. ╓n sayfan²n tek bir g÷rⁿntⁿden (imagemap) ibaret oldu≡u bir tasar²m τok kullan²■s²zd²r b÷yle bir durumda. Benzer biτimde statik bir atmosfer yaratan derin g÷lgeler at²lm²■ dⁿ≡meler ya da resimler kullanmak da b÷yle bir iτerikle ba≡da■maz. Yo≡un olarak metin kullanmak gerekebilir, bu durumda metin renkleriyle oynay²n, sayfay² sⁿtunlara ay²r²n.

ò ╓n sayfada e≡er tek bir nesne resmi, figⁿr ya da portre kullan²yorsan²z bunu bⁿyⁿk kullan²n. Bⁿyⁿk kullan²lm²■ bir resim herzaman τarp²c²d²r.

ò Fontlarla deneme yap²n, iτeri≡e en uygun dⁿ■ecek fontu bulmaya τal²■²n. Ve gerekmedikτe τok farkl² fontlar kullanmay²n, τo≡u durumda tek bir font ailesi yeterlidir. Gerek grafiklerle gerekse HTML uygulamas²n² kullanarak birbirleri ile ili■kilerini g÷zden kaτ²rmadan yaz² bⁿyⁿklⁿkleriyle oynay²n. Canl²l²k sa≡lamak ve okunurlu≡u artt²rmak iτin bold, italik yaz² kullan²n.

ò A■a≡²ya do≡ru τok fazla sarkan sayfalardan kaτ²n²n. ╟ok uzun sayfalar hem yⁿklenme zaman² hem de okunulabilirlik aτ²s²ndan k÷tⁿ bir uygulamadr. Bunun yerine iτeri≡i fazla say²da alt sayfalara da≡²t²n. B÷ylelikle kullan²c² g÷rmek istemedi≡i sayfa iτin beklemek zorunda kalmayacakt²r.

ò Kullan²c²lar²n bⁿyⁿk b÷lⁿmⁿ 14 inch monit÷rde 256 renk g÷rebilmektedir. ╟al²■t²≡²n²z bilgisayar ne olursa olsun kullan²c²n²n g÷rece≡i ko■ullarda test edin sayfalar²n²z². Farkl² i■letim sistemlerinde resimler farkl² g÷rⁿnmektedir. Baz² durumlarda , ÷zellikle de hareketli GIF g÷rⁿntⁿlerde, bⁿyⁿk kay²plar g÷rⁿlⁿr. E≡er Macintosh'ta τal²■²yorsan²z son a■amada grafiklerinizin parlakl²≡²n² biraz artt²r²n. Ayni grafik PC'de, Mac'de oldu≡undan daha koyu g÷rⁿnmektedir.

ò Sayfalar²n²z² ayr² ayr² taray²c²larla test edin. Bu hem kullan²lan renk paletleri hem de destekledi≡i HTML ÷zellikleri aτ²s²ndan ÷nemlidir. En yayg²n iki taray²c²n²n da destekledi≡i ÷zellikleri kullanmaya τal²■²n.

ò Sitenizi ortalama kullan²c²yla test edin. Aran²lan bir bilgiye ne kadar zamanda ula■²ld²≡² ÷nemli bir sorundur. Sonuca g÷re sitenizin hiyerar■isinde de≡i■ikliklere gidin. Aran²lan bilgi sezgisel olarak ula■²labilir olsun. En alt b÷lⁿmlerden bile di≡er bir b÷lⁿme ula■man²n kolay ve h²zl² olmas²na dikkat edin. PC World Online uzunca bir deneme sⁿresinden ve kullan²c² testlerinden sonra hizmete aτ²lm²■t²r.

JPG M▌ GIF M▌?
ò DAHA sonra ayr²nt²l² de≡inece≡iz ama, i■te size bir resmi GIF format²nda m² yoksa JPG format²nda m² kaydedeci≡iniz konusunda basit bir τ÷zⁿm: Resmi hem GIF hem de JPG olarak ayr² ayr² kaydedin. Sonra bⁿyⁿklⁿklerine bak²n, daha kⁿτⁿk hangisi ise onu kullan²n. Bu her zaman olmasa da τo≡u zaman hangi format²n kullan²lmas² gerekti≡i konusunda do≡ru sonuτ verir. Resmi grafik programda de≡il taray²c²ya yⁿkleyerek g÷rⁿntⁿ kalitesine bak²n. Photoshop ile Internet Explorer ya da Netscape
Navigator'da resimler farkl² g÷rⁿnmektedir.

ò Siyah ve beyaz²n Web'de ÷nemli bir avantaj² vard²r: Tⁿm i■letim sistemlerinde ve bilgisayarlarda siyah ve beyaz bizim istedi≡imiz biτimdedir. Yani renkte sistem farkl²l²≡² ve ayarlardan kaynaklanan kaymalar yoktur, siyah siyaht²r beyaz da beyaz. Bu iki rengi sonra nas²l g÷rⁿnece≡i endi■esine kap²lmadan s²k s²k kullanabilirsiniz. Ayr²ca zemin rengi olarak kullanmak etkileyici sonuτlar verebilir.

ò Son olarak aslolan iτeriktir! Tam bir kuru bilgi y²≡²n²na d÷nⁿ■en Internet'te sitenizi bir konu ⁿzerinde odaklay²n ve s²k s²k gⁿncelleyin. CNN'in ba■ar²s² yaln²zca gⁿncelleme iτin 160 ki■inin τal²■mas²nda olsa gerek.

K▌ML▌K SAYFASI
Pek τok sitede gormⁿ■sⁿnⁿzdⁿr: Gezinti τubu≡unun yerald²≡² indeks sayfas²ndan ÷nce, kimli≡in vurguland²≡² bir ana sayfa vard²r (' splash page' ). Buraya t²klayarak ya da do≡rudan indeks sayfas²na geτersiniz (' navigation page' ). Bu iki aτ²dan ÷nemlidir: Birincisi kimli≡e, prestije y÷nelik bir vurgu yapabilirsiniz; ikincisi de τokτa kullan²lacak indeks sayfas²n²n yⁿkⁿnⁿ azaltabilirsiniz. Ama ■u da aτ²k ki, τok fazla hit alan bir site iτin uygun bir τ÷zⁿm de≡ildir. Bu uygulama ile indeks sayfas²nda daha rahat davranma ■ans²n²z olur. Hem gezinti τubu≡unun hem logonun hemde gⁿncel bilgilerin yeralaca≡² bir sayfa yerine, yaln²zca gⁿncel uygulamalara y÷nelik bir sayfa tasarlayabilirsiniz. Di≡er yandan verdi≡imiz iki ÷rnekte de siyah zeminin kullan²lm²■ olmas² dikkatinizi τekmi■tir. Daha ÷nce belirtti≡imiz gibi siyah ve beyaz²n do≡ru kullan²m² gerτekten etkileyici sonuτlar vermektedir.